به جیم شاپ خوش امدید
زمان مطالعه4 دقیقه
می پسنـدم0
اندازه متن12
حرکت شکم خوابیده روی زمین یکی از مؤثرترین تمرین‌ها برای تقویت عضله راست‌ِشکمی و فرم‌دهی میان‌تنه است. به پشت دراز بکشید، زانوها خم، کف پا روی زمین، لگن را کمی جمع کنید و تیغههای کتف را تا ۲۰–۳۰ درجه از زمین بلند کنید؛ بازدم در بالا آمدن، دم در برگشت. ۳–۴ ستِ ۱۰–۲۰ تکرار با استراحت ۴۵–۶۰ ثانیه انجام دهید. خطاهای رایج: کشیدن گردن، قوسدادن کمر، پرتابکردن بدن. حرکت ایمن‌تر.
تحقیق “Electromyographic Activity of the Abdominal Muscles During Curl-Up, Modified Curl-Up and Roll-Up with a Ball” (2025) نشان داد حرکت شکم خوابیده روی زمین (کرانچ) باعث فعال‌سازی قوی عضلات شکمی می‌شود، در حالی‌که فشار زیادی بر کمر وارد نمی‌کند.
پژوهشگران دریافتند نسخه‌های مختلف این تمرین، مانند کرانچ معمولی و کرانچ با توپ، اثر تقریباً مشابهی در تقویت عضلات مرکزی بدن دارند. بنابراین انجام منظم این حرکت روشی ایمن و مؤثر برای افزایش قدرت و فرم‌دهی عضلات شکم است.
در این مقاله از جیم شاپ، مرکز تخصصی فروش مکمل و محصولات رژیمی، به نحوه انجام حرکت شکم خوابیده روی زمین، انواع و فواید آن می‌پردازیم.
برای خرید پروتئین وی پگاه گلپایگان کلیک کنید.
برای انجام حرکت شکم خوابیده روی زمین به پشت دراز بکشید، زانوها را خم و کف پا را روی زمین بگذارید. لگن را کمی جمع کنید تا کمر گود نشود. دستها کنار گوش، بدون کشیدن گردن. ناف را به داخل بکشید، تیغههای کتف را ۲۰–۳۰ درجه از زمین جدا کنید. در بالا آمدن بازدم، در برگشت دم. سه ثانیه پایین رفتن را کنترل کنید. ۳–۴ ستِ ۱۰–۲۰ تکرار انجام دهید.
به پشت دراز بکشید؛ زانوها خم و کف پا روی زمین.
لگن را کمی جمع کنید تا انحنای کمر خنثی شود.
ناف را به داخل بکشید و عضلات شکم را درگیر کنید.
دستها کنار گوش؛ از کشیدن گردن خودداری کنید.
تیغههای کتف را ۲۰–۳۰ درجه از زمین جدا کنید.
بازدم در بالا آمدن؛ مکث کوتاه.
با کنترل طی ۳ ثانیه پایین بیایید و دم بگیرید.
توصیه میکنیم ۳–۴ ستِ ۱۰–۲۰ تکرار با استراحت ۴۵–۶۰ ثانیه انجام دهید و از کشیدن گردن، پرتاب بدن، قوسدادن کمر برای جلوگیری از اسیب بپرهیزید.
در حرکت شکمِ خوابیده روی زمین، عضلهٔ هدف اصلی راستِ شکمی است. مورب‌های داخلی و خارجی، عرضی شکم و کفِ لگن به‌عنوان پایدارکننده فعال‌اند. با حفظ Posterior Pelvic Tilt مشارکت خم‌کننده‌های ران (ایلیوپسواس، رکتوس فموریس) کمینه می‌شود و فشار بر عضلات شکم متمرکز می‌گردد. مولتیفیدوس به تثبیت مهره‌ها کمک میکند و دیافراگم همراه با دنده‌ای‌پیشین، کنترل قفسه سینه و پایداری مرکزی را بهبود می‌بخشد.
برای خرید وی گلپایگان 80 درصد کلیک کنید.
حرکت شکم خوابیده روی زمینِ نیمه، گزینه‌ای برای تقویت عضله راستِ شکمی است. به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید، لگن را کمی جمع کنید تا گودی کمر خنثی شود. دستها کنار گوش بدون فشار بر گردن بماند. تیغههای کتف را ده‌تا پانزده سانتیمتر بالا بیاورید، یک‌ثانیه مکث کنید و آهسته پایین بروید. سه تا چهار ستِ دوازده تا بیست تکرار با استراحت چهل‌وپنج تا شصت ثانیه انجام دهید.
به پشت دراز بکشید؛ زانو خم، کف پا روی زمین.
لگن را کمی جمع کنید تا گودی کمر خنثی شود.
دستها کنار گوش، نگاه ۴۵°؛ گردن را نکشید.
تیغههای کتف را فقط ۱۰–۱۵ سانتیمتر از زمین جدا کنید؛ دامنه نیمه.
بازدم در بالا آمدن، مکث ۱ ثانیه؛ با کنترل پایین بیایید و دم بگیرید.
توصیه میکنیم برای اثربخشی بیشتر، حرکت را آهسته و با تمرکز بر منقبض نگه‌داشتن عضلات شکم انجام دهید و از فشار دادن گردن یا بالا آمدن بیش‌ازحد خودداری کنید.
شکمِ خوابیده با دستگاه روشی هدایتشده برای تقویت عضله راستِ شکمی است. پد شانه را تنظیم کنید، کمر به تکیهگاه بچسبد و با جمع‌کردن لگن، عضلات را فعال کنید. دسته را آرام فشار دهید تا تیغههای کتف جدا شود؛ بازدم کنید، یک ثانیه مکث، سپس طی سه ثانیه با دم، کنترلشده برگردید. ۳–۴ ستِ ۱۰–۱۵ تکرار با استراحت ۴۵–۶۰ ثانیه انجام دهید. از قوس کمر، تاب‌دادن بدن و بارِ زیاد بپرهیزید.
برای تقویت عضلات شکم، این ده تمرین را برنامه‌ریزی کنید: کرانچ، کرانچ معکوس، بالا آوردن پا خوابیده، بالا آوردن زانو آویزان، پلانک، ساید پلانک، ددباگ، کرانچ دوچرخه‌ای، پالوف پرس و راشن تویست. تمرکز بر ثبات لگن، خنثی‌سازی گودی کمر، تنفس و کنترل فاز منفی، درگیری هدفمند عضلات راستشکمی و مورب‌ها را افزایش می‌دهد. هرکدام را سه تا چهار ست، ده تا پانزده تکرار (ایزومتریک‌ها بیست تا چهل ثانیه) انجام دهید.
تحقیق Surface Electromyographic Activity of the Rectus Abdominis and External Oblique in Eleven Exercises با بررسی ۱۱ حرکت مختلف شکمی نشان داد که «کرانچ جزئی (partial curl-up)» وقتی به‌صورت کنترل شده و در دامنهٔ محدود اجرا شود، فعال‌سازی خوبی در عضلات شکم می‌دهد در حالی‌که فشار کمتری بر ستون فقرات کمری ایجاد میکند.
به عبارت دیگر، انجام حرکت شکم به صورت کامل ممکن است فشار اضافی به کمر وارد کند، ولی نسخهٔ کنترل شده و جزئی آن برای تمرین ایمن‌تر است.
کرانچ تمرینی هدفمند برای تقویت عضله راستِ شکمی است. به پشت دراز بکشید، زانوها خم و کف پا روی زمین باشد. لگن را کمی جمع کنید تا گودی کمر خنثی شود. تیغههای کتف را حدود ۲۰–۳۰ درجه از زمین جدا کنید، بازدم دهید و یک ثانیه مکث کنید. سپس کنترلشده پایین بیایید و دم بگیرید. از کشیدن گردن، قفل‌کردن دستها و پرتابکردن بدن بپرهیزید. ۳–۴ ستِ ۱۰–۲۰ تکرار کافی است.
کرانچ معکوس با تأکید بر بخش پایین‌تر عضله راستِ شکمی و فشار کمتر بر گردن انجام می‌شود. به پشت دراز بکشید، زانوها را ۹۰ درجه بگیرید و ساق‌ها موازی زمین باشد. با غلتاندن لگن، زانوها را به سمت سینه نزدیک کنید تا دنبالچه کمی جدا شود. در اوج یک مکث کوتاه داشته باشید و آرام پایین بروید. از تاب‌دادن پاها و قوسدادن کمر خودداری کنید. ۳–۴ ستِ ۱۰–۱۵ تکرار توصیه می‌شود.
این حرکت عضلات شکم و خم‌کننده‌های ران را درگیر میکند؛ تمرکز بر جمع‌کردن لگن برای فعال‌سازی بهتر عضله راستِ شکمی ضروری است. به پشت دراز بکشید، دستها کنار بدن، پاها را با زانوهای کمی خم بالا بیاورید تا لگن کمی بغلتد. یک ثانیه مکث کنید و طی سه ثانیه کنترلشده پایین بروید بدون برخورد پاشنه‌ها. از قوس کمر و تاب‌دادن پاها پرهیز کنید. ۳ ستِ ۸–۱۲ تکرار مناسب است.
این تمرین دامنه حرکتی بیشتری ایجاد کرده و عضلات شکم، خصوصاً راستِ شکمی و هیپ‌فلکسورها را تقویت میکند. از میله آویزان شوید، اسکاپولا را تثبیت کنید و بدون تاب‌دادن بدن، زانوها را تا نزدیکی سینه بالا بیاورید. در اوج یک مکث کوتاه داشته باشید و کنترلشده پایین بروید. لگن را کمی جمع نگه دارید تا فشار کمر کاهش یابد. از حرکت نوسانی و عجله پرهیز کنید. ۳–۴ ستِ ۸–۱۲ تکرار اجرا کنید.
پلانک یک تمرین ضدحرکت برای افزایش ثبات میان‌تنه و درگیری عضلات شکم، عرضی شکم و گلوت‌هاست. ساعدها زیر شانه قرار گیرد، بدن از سر تا پاشنه در یک خط مستقیم بماند، لگن نه افتاده و نه بالا باشد. شکم را منقبض کنید، نفس منظم داشته باشید و گردن را در امتداد ستون فقرات نگه دارید. از فرو‌رفتن کمر پرهیز کنید. ۳–۴ نوبتِ ۲۰–۴۰ ثانیه با استراحت کوتاه کافی است.
ساید پلانک با درگیرکردن عضلات مورب شکم، عرضی شکم و گلوت مدیوس، ثبات جانبی ستون فقرات را به‌طور مؤثر بهبود می‌دهد. روی پهلو دراز بکشید، آرنج زیر شانه، پاها کشیده یا زانوها خم. لگن را بالا بیاورید تا بدن خطی مستقیم بسازد؛ گردن در امتداد ستون فقرات. تنفس منظم، ناف داخل. ۲۰–۴۵ ثانیه نگه‌دارید، ۳–۴ نوبت هر سمت. خطاها: افت‌کردن لگن، چرخش تنه، درد شانه.
ددباگ با تمرکز بر هماهنگی عصبی‌عضلانی «کور» و خنثی‌سازی گودی کمر، فشار ایمن و هدفمند بر عضلات عمقی شکم وارد میکند. به پشت، زانو ۹۰ درجه، دستها عمود. هم‌زمان دست و پای مخالف را پایین ببرید، کمر را به زمین بچسبانید (Posterior Tilt)، سپس به مرکز بازگردید و سمت مقابل را تکرار کنید. ریتم آرام و کنترل فاز منفی ضروری است. ۳–۴ ست × ۸–۱۲ تکرار هر سمت. خطا: قوس کمر، عجله.
کرانچ دوچرخه‌ای با الگوی چرخشی، عضلات مورب و راستشکمی را با شدت بالا فعال میکند. به پشت دراز بکشید، دستها کنار سر، پاها در هوا. آرنج را به زانوی مخالف نزدیک کنید و پای مقابل را هم‌زمان کشیده، سپس طرفین را ریتمیک عوض کنید. ستون فقرات را پایدار و نگاه به زاویه ۴۵ درجه باشد. از کشیدن گردن و تاب‌دادن تنه بپرهیزید. ۳–۴ ست × ۱۲–۲۰ تکرار هر سمت.
پالوف پرس یک تمرین ضدچرخش برای پایداری هسته است که عضلات مورب، عرضی شکم و تثبیت‌کننده‌های لگن را تقویت میکند. کنار ستون/کش بایستید، دسته را در سینه بگیرید، به جلو پرس کنید و چند ثانیه نگه‌دارید؛ اجازه ندهید تنه بچرخد. دنده‌ها پایین، گلوت‌ها فعال، نفس آرام. با فاصله‌گرفتن از تکیهگاه مقاومت افزایش مییابد. ۳–۴ ست × ۱۰–۱۵ تکرار یا ۱۵–۳۰ ثانیه نگه‌داری هر سمت. خطا: چرخش ناخواسته.
راشن تویست با دمبل یا مدیسن‌بال، چرخش کنترلشده تنه را برای تقویت عضلات مورب و بهبود انتقال نیرو تمرین می‌دهد. بنشینید، زانو خم، تنه کمی عقب با کمر خنثی، سینه بالا. وزنه را مقابل سینه نگه‌دارید و به چپ و راست بچرخید؛ دامنه مؤثر بدون قفل‌کردن کمر. تنفس منظم، ناف داخل. از حرکتِ تند و کشش بیش‌ازحد بپرهیزید. ۳–۴ ست × ۱۲–۲۰ تکرار هر سمت.
مطالعه‌ی مقاله‌ی بارفیکس استریکت به شما پیشنهاد می‌شود.
برای انجام شکم خوابیده روی میز به پشت روی میز/نیمکت صاف دراز بکشید، کف پاها روی زمین و زانوها خم. لگن را کمی جمع کنید تا گودی کمر خنثی شود و بخش پایینی کمر با تکیهگاه تماس بماند. دستها کنار گوش، بدون کشیدن گردن. با بازدم، تیغههای کتف را ۲۰–۳۰ درجه از میز جدا کنید و یک ثانیه مکث نمایید. سپس طی سه ثانیه با دم، کنترلشده پایین بیایید. از قوسدادن کمر و پرتابکردن بدن بپرهیزید.
بهترین حرکات شکم و پهلو در خانه برای تقویت عضلات و چربی‌سوزی موضعی شامل: پلانک، سایدپلانک، دِدباگ، کرانچ، کرانچ معکوس، کرانچ دوچرخه‌ای، هالو هولد، هیل‌تاپس، کراس‌بادی مانتین‌کلایمر و راشن تویست است. هفته‌ای ۳ جلسه، هر حرکت ۳–۴ ستِ ۱۰–۱۵ تکرار (ایزومتریک‌ها ۲۰–۴۵ ثانیه) با استراحت ۴۵–۶۰ ثانیه انجام دهید.
فواید حرکت شکمِ خوابیده روی زمین شامل تقویت عضله راستِ شکمی و افزایش تونوس، بهبود ثبات مرکزی و حمایت ستون فقرات، فرم‌دهی میان‌تنه با افزایش زمانِ تحت‌تنش، اجرای آسان در خانه بدون تجهیزات، و پروگرشن ساده و ایمن با افزودن تکرار، مکث ایزومتریک یا فاز منفی طولانی‌تر. رعایت لگنِ جمع، تنفس منظم و کنترل حرکت، ریسک درد کمر و گردن را کاهش داده و کارایی تمرینات بدن را بهبود می‌دهد.
کرانچِ خوابیده با تمرکز مستقیم بر عضله راستِ شکمی، فیبرهای عضلانی را در دامنه‌ای ایمن به کار می‌گیرد و استقامت و تونوس را افزایش می‌دهد. فعال‌سازی صحیح، فشار داخل شکمی را به‌صورت کنترلشده بالا می‌برد و به حمایت ستون فقرات کمک میکند. با ریتم ۲–۱–۳ و مکث ایزومتریک، زمانِ تحت‌تنش بیشتر شده و سازگاری‌های عصبی‌عضلانی تقویت می‌گردد. نتیجه: انقباض قوی‌تر، کارایی تنفسی بهتر و کنترل مرکزی بالاتر.
این حرکت با ضد اکستنشـن مؤثر، هماهنگی عضلات شکم، عرضی شکم، مورب‌ها و تثبیت‌کننده‌های لگن را بهبود می‌دهد. حفظ لگن در وضعیت جمع و کمر خنثی، انتقال نیرو بین اندام‌ها را کارآمدتر کرده و ریسک حرکات جبرانی کمر را کاهش می‌دهد. ثبات مرکزی بهتر، کیفیت اجرای اسکوات، ددلیفت سبک، دویدن و حرکات روزمره را بالا می‌برد. نتیجه: کنترل حرکتی دقیق‌تر، تعادل بیشتر و کاهش احتمال درد کمری.
کرانچِ صحیح، محرک مکانیکی مناسبی برای هایپرتروفی موضعی عضلات شکم فراهم میکند؛ با افزایش زمانِ تحت‌تنش و مکث اوج، الگوی رشد تقویت می‌شود. هرچند چربی‌سوزی موضعی افسانه است، اما ترکیب تمرین هدفمند شکم با کسری کالری و پروتئین کافی نمای میدرِف، شفافیت خطوط و تعریف عضلات را بهبود می‌دهد. ثبات بهتر قفسه سینه–لگن نیز وضعیت بدنی را اصلاح کرده و ظاهر شکم را صاف‌تر و خوش‌فرم‌تر میسازد.
برای اجرای کرانچِ خوابیده تنها به یک سطح صاف نیاز دارید؛ بدون ابزار، کم‌هزینه و قابل‌اجرا در خانه یا سفر. چیدمان ساده، زمان راه‌اندازی صفر و ریسک پایین، پایبندی به برنامه را افزایش می‌دهد. میتوان با تکیهگاه بالشتی یا زیرانداز، راحتی و ایمنی را بالا برد. تغییرات کوچک مانند زاویه زانو، محل دستها و ریتم حرکت، شدت تمرین را متناسب با سطح آمادگی تنظیم میکند.
این حرکت طیف وسیعی از پیشرفت‌های کنترلشده را می‌پذیرد: افزودن تکرار، ست، مکث ۲–۳ ثانیه در اوج، کاهش استراحت، افزایش زمانِ فاز منفی یا استفاده از کش/وزنه مچ. شاخص RPE را برای مدیریت خستگی به‌کار ببرید و هر ۴–۶ هفته یک دیلود کوتاه لحاظ کنید. تمرکز بر عدم کشیدن گردن و حفظ لگنِ جمع، ایمنی را بالا می‌برد و امکان تداوم تمرین مؤثر را فراهم میسازد.
حرکت شکم خوابیده روی زمین یکی از مؤثرترین تمرین‌ها برای تقویت و فرم‌دهی عضلات شکم است. این تمرین به‌طور مستقیم عضله راست شکمی را درگیر میکند و به سفت شدن و افزایش قدرت مرکزی بدن کمک می‌نماید. انواع مختلفی از آن وجود دارد؛ مانند کرانچ معمولی، کرانچ معکوس، کرانچ با پا بالا و کرانچ مورب که هرکدام بخش متفاوتی از عضلات شکم را هدف می‌گیرند. اجرای منظم این حرکت باعث افزایش استقامت عضلات شکم، بهبود وضعیت بدنی و کاهش چربی ناحیه میانی بدن می‌شود.
تحقیق Low Back Loads Over a Variety of Abdominal Exercises” — Axler & McGill, 1997 نشان داد حرکت شکم خوابیده روی زمین، یکی از ایمن‌ترین و مؤثرترین تمرین‌ها برای تقویت عضلات شکم است. پژوهشگران دریافتند این حرکت عضله شکم را به‌خوبی فعال میکند در حالی‌که فشار کمی به ستون فقرات وارد می‌شود. به همین دلیل، کرانچ برای افزایش قدرت عضلات شکم و پیشگیری از کمردرد گزینه‌ای علمی و مناسب است.
